Mitar Trifunović Učo, rođen 1880. godine u mirnom selu Brvnik kod Šamca, bio je čovjek čiji je život ispunjen hrabrošću i posvećenošću. Završio je učiteljsku školu u Sarajevu i, kao učitelj u Bosni i Srbiji, osvaja simpatije učenika i dobija nadimak „Učo“ – što znači više od bilo kakvih titula.

Mitar Trifunović Učo

Međutim, njegova istinska strast i snažna želja za promjenom doveli su ga do politike. Godine 1909. on se priključuje Socijaldemokratskoj stranci Bosne i Hercegovine, gdje je njegova borba za pravdu i prava radnika brzo postala centralna tema njegovog rada.

U Prvom svjetskom ratu, Mitar je bio mobilisan i zarobljen, ali ni to nije moglo da ugasi njegovu borbu. Učešće u Oktobarskoj revoluciji u Rusiji bilo je još jedan dokaz njegove nepokolebljive borbe za slobodu i pravdu. Po povratku, postao je narodni poslanik Komunističke partije Jugoslavije 1920. godine, a njegova strast i hrabrost osvjetlile su put borbe za prava radnika.

Krajem 1920. godine izbio je generalni štrajk, koji je prerastao u oružani sukob rudara iz rudnika Kreke sa vlastima. Ovaj događaj ostao je upamćen kao „Husinska buna“, po selu Husino kod Tuzle. Iako je nezadovoljstvo izbilo zbog kršenja sporazuma o visini nadnica od strane vlade, štrajk je proglašen prevratom. U štrajku je učestvovalo oko 7000 radnika, a vodila ga je Komunistička partija preko Saveza rudara, na čelu sa Mitrom Trifunovićem Učom. Nakon zabrane rada Komunističke partije Jugoslavije, poznate kao “Obzna”, Trifunović je uhapšen kao poslanik Komunističke partije.

Po izlasku iz zatvora, nastavio je rad na stvaranju ilegalnih partijskih organizacija i sindikata. Nakon proglašenja Šestojanuarske diktature kralja Aleksandra Prvog Karađorđevića 1929. godine ponovo je uhapšen od strane Suda za zaštitu države u Beogradu i osuđen na kaznu od tri godine zatvora koju je izdržavao u Sremskoj Mitrovici.

Iz Tuzle su ga vlasti 1932. godine prisilno premjestile u Šamac, gdje je živeo i radio pod pritiskom policijskog režima sve do kraja 1940. godine. Na početku 1941. godine, tokom Drugog svjetskog rata, vratio se u Tuzlu nelegalno, gdje je živio i radio sve do hapšenja. Uhapšen je 14. avgusta 1941. godine i odveden u logor Jasenovac gdje je streljan u novembru iste godine.

Nakon smrti, 27. novembra 1953. godine, Mitar Trifunović Učo je posthumno proglašen narodnim herojem, a njegova herojska borba je dobila zasluženo priznanje. Na 50. godišnjicu osnivanja Saveza komunista Jugoslavije, 25. novembra 1969. godine, njegovi sugrađani su odlučili da podignu spomen-dom u čast njegovoj žrtvi i posvećenosti. Spomen-dom „Uči“, završen 1980. godine, nije bio samo građevina; on je simbol sjećanja na Trifunovića i njegovu borbu za pravdu. Njegovo ime nose i škole, ulice i spomenici u BiH i Srbiji.

Spomen – dom „Mitar Trifunović – Učo“ Bosanski Šamac – plan izgradnje

Spomen-dom „Uči“ danas predstavlja tužan primjer kako važni istorijski i kulturni objekti mogu postati zapostavljeni i propasti u nedostatku podrške i resursa. Iako se ne koristi u sadašnjem trenutku, njegovo naslijeđe i sjećanje na Mitra Trifunovića Uču ostaju važan dio lokalne istorije i kulture. Nadamo se da će u budućnosti postojati inicijative i napori da se sačuva i obnovi ovaj značajan dio istorijskog naslijeđa.

Shares: